Leczenie zaburzeń stawów skroniowo-żuchwowych
Co to jest TMJ i TMD?
TMJ czyli Temporomandibular Joints to nic innego jak stawy skroniowo-żuchwowe. To właśnie ich zaburzenia są w głównej mierze źródłem większości dolegliwości.
Dzisiaj wiemy, że jest wiele przyczyn bólu głowy oraz szyi, które mogą być powiązane ze stawem skroniowo-żuchowowym. Z tego powodu większość dentystów używa nie tak powszechnego określenia TMD (Temporo-Mandibular Disorders) co oznacza – zaburzenia stawów skroniowo-żuchwowych.
Choć mogłoby wydawać się, że liczne symptomy TMD nie mają nic wspólnego ze stomatologią, to tutaj wyjaśnimy dlaczego w leczeniu schorzenia potrzebny jest lekarz dentysta, i w jaki sposób postawi on diagnozę i pomoże je wyleczyć.
Objawy TMD
Wiadome jest, że istnieje bezpośrednie powiązanie między:
- zębami,
- stawami skroniowo-żuchwowymi,
- mięśniami głowy i szyi,
- kręgami szyjnymi i ustawieniem na nich głowy.
Problem w każdym z tych obszarów wpływa na inne, i są to m.in. bolesne klikanie lub trzaski w stawach skroniowo-żuchwowych, różnego rodzaju bóle głowy i szyi, problemy z połykaniem, wady postawy, nadmierne chrapanie lub bezdech senny, a to tylko część z nich.
Poniższa tabela prezentuje najczęściej występujące dolegliwości przy zaburzeniach stawów skroniowo-żuchwowych. Czy któreś z nich wydają się znajome?
Objawy zaburzeń stawów skroniowo-żuchwowych | ||
Bóle głowy | Bóle twarzy | Bóle szyi |
Ból stawów szczękowych | Zaciskanie lub ścieranie zębów | Nadwrażliwość zębów |
Ograniczone otwieranie ust | Trudności w żuciu | Przeciążenie słuchu |
Zawroty głowy | Wady postawy | Dzwonienie w uszach |
Mrowienie palców | Trudności w przełykaniu | Utrata zębów |
Nerwowość lub bezsenność | Wrażliwość zębów
na zimno i gorąco |
Klikanie lub trzaskanie stawów szczękowych |
Diagnostyka zaburzeń stawów skroniowo-żuchwowych
Diagnostykę zaczynamy od badań ręcznych oraz komputerowych. Podczas pierwszej wizyty pobieramy wyciski oraz wykonujemy wstępną ankietę, w której pacjent dzieli się dolegliwościami.
Kolejnym etapem są badania komputerowe
- EMG (Badanie określające napięcie oraz stan mięśni statycznie i dynamicznie).
- kinezjografia (badanie określające zakres ruchomości żuchwy, aparatem K7 Evaluation System)
- sonografia – JVA (badanie pozwalające na określenie kondycji stawów dzięki wibracyjnej analizie struktur wewnątrz stawowych, przy użyciu aparatu K7 Evaluation System).
W oparciu o analizę zebranych danych możemy stwierdzić czy stan stawów oraz zgryz mają wpływ na powstawanie zaburzeń, i potwierdzić lub wykluczyć je jako główne powody dolegliwości.
Jeżeli wyniki badań wskazują na to, że problem leży w stawach i zgryzie nasz specjalista może zdecydować się na dwie opcje leczenia.
Leczenie zaburzeń stawów skroniowo-żuchwowych
Pierwsza z opcji to:
- Ekwilibracja – korekta zgryzu
Jest działaniem mającym przywrócić odpowiedni prawidłowy dla danego zgryzu wzorzec kontaktów zębów dolnych z górnymi. Prawidłowa relacja zębów zapewnia największy komfort działania mięśni i przekłada się (wg. pacjentów) na wrażenie dobrze dopasowanych zębów i łatwość żucia pokarmów.
Aby zapewnić maksymalną dokładność wykonywanych korekt posługujemy się kalką zgryzową z dokładnością do 8 μm.
Przywrócenie prawidłowych kontaktów i sił wywieranych na zęby przywraca prawidłowe proporcje nacisków w całym łuku zębowym. Jeśli po korekcie odczuwalna jest ulga, znaczy to że poprzednie ustawienie zębów było przyczyną problemu, daje to możliwość zdecydowania się na kontynuacje leczenia w celu utrzymania prawidłowego ustawienia zębów.
*Jeśli symptomy nie zostały znacznie złagodzone, znaczy to, że pozycja zgryzu nie jest czynnikiem powodującym problem. Twój naturalny zgryz nie uległ zmianie, a inne przyczyny będą poddane dalszej analizie.
Druga opcja to:
- Szynoterapia – przy użyciu aparatu okluzyjnego
Jest to metoda leczenia:
- zaburzeń mięśniowych (napięć mięśni zaciskających szczęki).
- zaburzeń zgryzu.
- sposobem na przygotowanie pacjenta do leczenia protetycznego czy ortodontycznego
W zależności od warunków i w oparciu o wnikliwe analizy badań wspomnianych wyżej nasz specjalista dobiera są aparat okluzyjny na górny lub dolny łuk zębowy. Terapia ta w zależności od stanu początkowego może trwać od 3-6, a w trudniejszych przypadkach nawet do 12 i więcej miesięcy.
Jest to proces opierający się na współpracy między lekarzem, a pacjentem. Dlatego tak ważne są regularne wizyty kontrolne, na których sprawdzamy zgryz i kontakty między zębami.